امام جمعه قشم با بیان اینکه کودتای ننگین ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ یادآور تلخ کامی مردم ایران است، گفت: بازنگری عمیق این براندازی باید انجام شود تا جوانان و نوجوانان با سیاست های تجاوزگرانه آمریکا و انگلیس بیشتر آشنا شوند.
به گزارش پایگاه خبری خبرقشم، حجت الاسلام غلامرضا حاجبی در خطبه های نماز جمعه این هفته قشم که در مصلی امام علی (ع) این شهرستان مرزی برگزار شد، با اشاره به کودتای بیست و هشتم مرداد ۱۳۳۲ خورشیدی افزود: این براندازی ننگین بازگرداندن احمق ترین و ظالم ترین شاه ایران بود.
وی ادامه داد: در این روز آمریکاییها و انگلیس ها با ایجاد تفرقه میان سیاستمداران و روحانیون توانستند با فتنه انگیزی زمینه بازگرداندن شاه خائن به کشور و سلطه بر ایران را فراهم کنند.
امام جمعه قشم توضیح داد: این روز یکی از مهم ترین و سرنوشت سازترین حوادث سیاسی تاریخ معاصر و سرمنشا بسیاری از وقایع تلخ تاریخی این سرزمین به شمار می رود.
حجت الاسلام حاجبی اضافه کرد: این نخستین کودتایی بود که با مداخله مستقیم و علنی بیگانگان برای نابود کردن یک دولت در ایران با همکاری محمدرضا پهلوی و عوامل داخلی صورت پذیرفت.
وی همچنین ۲۶ مرداد، سالروز بازگشت نخستین گروه از آزادگان به ایران، ۳۰ مرداد روز جهانی مسجد و اول شهریور زادروز حکیم و اندیشمند بزرگ پارسی زبان «شیخ الرییس ابوعلی سینا» پزشک شهیر هزاره قبل را گرامی داشت.
کودتای ٢٨ مرداد ۱۳۳۲ خورشیدی که با همکاری «سازمان سیا» و سازمان اطلاعات سری انگلیس مشهور به «ام آی ۶» و عناصری در ارتش ایران انجام شد، دولت محمد مصدق را سرنگون کرد.
این کودتا از بحث برانگیزترین وقایع تاریخ معاصر ایران به شمار می رود و صف بندی های سیاسی جدی میان طیف های مختلف درباره آن وجود دارد که در طول زمان و با انتشار اسناد مختلف نقاط مبهمی از دخالت بیگانگان در این کودتا روشن شده است.
نگاهی به اسناد و منابع تاریخی نشان می دهد که کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ خورشیدی در ایران اگر چه در داخل کشور نیز زمینه هایی داشت اما دولت های انگلیس و آمریکا به صورت مستقیم در آن نقش داشتند زیرا در اسفند ۱۳۲۹ خورشیدی و با تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت انگلیس تلاش کرد تا منافع از دست رفته خود را دوباره به دست آورد به همین دلیل به فعالیت گسترده در داخل و خارج ایران برای مهار جنبش ملی نفت و جلوگیری از اجرای صحیح آن پرداخت.
انگلیس به منظور بازگرداندن وضعیت گذشته و انحصاری خود بر نفت به اقدام به «تحریم خرید نفت از ایران، تعقیب قضایی خرید از ایران، فراهم کردن اسباب کودتا، جلب عملیات و همکاری آمریکا و کاهش پایگاه مردمی دولت مصدق کرد.
سرانجام پس از تصویب طرح مشترک انگلیس و آمریکا برای سرنگونی دولت مصدق، سفارت آمریکا به همراه عوامل انگلیس، مسوولیت اجرای آن را بر عهده گرفتند. هر چند طرح نخست کودتا در ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ با شکست روبرو شد اما عملیات دیگری برای اجرای یک کودتای تازه آغاز شد و سرانجام در غروب ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ کودتای آمریکا – انگلیس به وقوع پیوست و دولت محمد مصدق سقوط کرد.
البته این دخالت ها تا مدت ها از طرف دولت های خارجی مخفی نگاه داشته شد تا اینکه وزارت امور خارجه آمریکا برای نخستین بار در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۷ میلادی برابر با ۲۵ خرداد ۱۳۹۶ خورشیدی کتاب اسناد مرتبط با کودتای ۲۸ مرداد را منتشر کرد که در این اسناد به وقایع سال های ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۴ میلادی (۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ خورشیدی) می پردازد و حوادث پیش از کودتا، عملیات سرنگون کردن دولت مصدق و وقایع پس از آن را در بر می گیرد.
پیش از این موضوع نیز در ۲۰۱۳ میلادی سازمان سیا با خارج کردن اسنادی از طبقه بندی محرمانه به نقش خود در آن کودتا اعتراف کرده بود.
