خوشرویی جزیره نشینان قشم، زیباترین ظرفیت گردشگری در روستاها و خانه های بوم گردی نگین خلیج فارس است که می توان آن را هشتمین ظرفیت راهبردی جذب گردشگران داخلی و خارجی در جزیره عجایب هفتگانه نامید.
به گزارش پایگاه خبرقشم به نقل از ایرنا، سخنان بسیاری در خصوص آثار تاریخی و طبیعی جزیره قشم بیان شده است اما مهمترین ظرفیت گردشگری این جزیره در زمان حال و آینده گشاده رویی و روحیه مهمان نوازی جامعه محلی آن است.
خلیج فارس شاید به نظر یک پدیده طبیعی بیاید ولی حضور و پشتکار پیوسته ایرانیان و جزیره نشینان قشم، این دریا را به یکی از شاهراه های فرهنگی و تجربی در جهان تبدیل کرده است.
فرهنگ دوستی و مهمان نوازی مردم قشم ریشه تاریخی دارد و سرآغاز آن را می توان در تعاملات گسترده مردم نگین خلیج فارس با خاور دور، شبه جزیره هند، کشورهای عربی و آفریقایی جستجو کرد.
خلیج فارس بیش از ۳۰ جزیره دارد که در این میان جزیره قشم از لحاظ وسعت و موقعیت مهم راهبردی در دهانه تنگه هرمز، نقش محوری در کرانه شمالی و جنوبی خلیج فارس دارد.
قشم، هر چند در دایره حروف به سه حرف خلاصه شده ولی در دایره توصیف با هزاران واژه و جمله هم نمی توان آن را به طور کامل شرح داد.
قشم جزیره ای استثنایی با شرایط و داشته هایی خاص است که نه تنها غیر ایرانیان بلکه هنوز برای خود ایرانیان نیز همه ابعاد آن مکشوف و پدیدار نیست.
متاسفانه این نشان از ضعف در کار همه افرادی دارد که باید در این امر کوشاتر باشند و نیز ایرادی به گردشگران ایرانی است که دبی و آنتالیا را بیشتر از قشم با داشتن تنوع زیستی بالا، جنبه های متنوع فرهنگی و هنر بومی، در کنار پدیده های مختلف زمین شناسی و ژئوپارک جهانی نمی شناسند.
البته شاید از جایی هم بتوان حق را به گردشگران ایرانی داد زیرا شرایط و امکاناتی که در آن شهرهای خارجی می بینند در قشم وجود ندارد اما از طرف دیگر باید دانست منابع بکری در قشم وجود دارد که نه تنها در این ۲ شهر بلکه در هیچ یک از شهرها و مکان های گردشگری دیگر دنیا نیز مشابه آن را نمی توان یافت، قشم از این جهت زیباست که ساختگی نیست بلکه «طبیعت ساخته» است و این تفاوت یک طبیعت ناب با یک جزیره ساختگی است.
همان طور که در ابتدای این مطلب عنوان شد سخن گفتن درباره جزیره قشم در مجالی کوتاه ممکن نیست، به همین دلیل در این سطور تنها می خواهیم درباره یکی از ویژگی مهم این جزیره صحبت کنیم و آن روستاهای جزیره قشم است.
روستاهایی که هر یک ویژگی های خاص خود را دارد و می توانند به تنهای مقصد «گردشگرانی با اهداف ویژه» باشند.
یکی از کارهای اساسی که برای نشان دادن کاراکتر و شخصیت اصلی این جزیره می توان معرفی کرد همین ویژگی های ویژه فرهنگی – تاریخی و طبیعی در کنار ویژگی های تفریحی است که باعث می شود گردشگرانی خاص به قشم مسافرت کنند.
افرادی که به سایر جزیره های خلیج فارس نخواهند رفت چون وقت خود را فقط برای تفریح و خرید صرف مسافرت نمی کنند و دوست دارند در سفر با یک فرهنگ جدید، یک معماری جدید و هر تجربه جدید دیگری آشنا شوند. به ویژه اینکه در سال های اخیر قشم دیگر آن بازار ارزان سابق را ندارد و بیشتر کسانی که این روزها به نگین خلیج فارس می آیند برای سفر است نه خرید.
برای یک شهر که گردشگران زیادی در آن رفت و آمد می کنند، بودن یک خصوصیت مهم می تواند این رفت و آمد را ادامه دار کند و یک تبلیغ رایگان باشد و آن گردشگر پذیری، مهمان نوازی و غریبه دوستی است. مناطقی که در آن چنین فرهنگی جاری نیست و غریبه گریزی یک خصوصیت رایج است، نباید از آنها انتظار رشد گردشگری داشت.
خوشبختانه خصوصیتی که در بیشتر روستاهای قشم عیان است همین مهمان نوازی و مهانپذیری است. جالب اینکه هنوز در این روستاها به گردشگران به چشم میهمان نگاه می شود و برخوردی که در فرهنگ ایرانی – اسلامی درمورد مهمان وجود دارد برای گردشگران نیز اعمال می شود که این یعنی دو چندان شدن رضایت یک گردشگر از سفرش به جزیره ای ایرانی در کنار آب های فیروزه ای خلیج فارس.
در همین راستا یکی از نمونه رسوم بارز مردمان این جزیره ساختن اتاق مهمان است که به ویژه در خانه افراد خاص و شناخته شده روستاها نوع مجلل تری به خود می گیرد. هر چند یکی از انتقاداتی که می توان به همین اتفاق وارد کرد از بین رفتن هویت بومی در این اتاق های مهمان است که به قول عامیانه دکور و شکل آن را شهری کرده است.
در حالی که برای گردشگرانی که به روستاها می آیند هویت و سنت روستایی بسیار دلپذیرتر از مبلمان مدرن امروزی است چون به اندازه کافی این ابزار مدرن و شهری را در زندگی خود دیده و دارند. البته ساخت اتاق مهمان با یک در و ورودی جداگانه به نوعی تفکیک و دور کردن اهالی منزل از دید مهمانان غریبه نیز می باشد که نشان از سنت مردمان جزیره دارد.
روستاییان و جزیره نشینان قشمی چنان به مهمانان و گردشگران ورودی به سرزمین آب و آفتاب احترام می گذارند که حتی در ایام شلوغ سال امکانات خانه خود را به صورت رایگان در اختیار همه مسافران می گذارند و اگر این خوشرویی و اعتماد مردم وجود نداشت مشخص نبود گردشگران برای نیازهای اولیه شان باید به کجا مراجعه کنند.
این هم از غمنامه های یک جزیره توریستی و گردشگری است که یکی از مشکلات اصلی آن سرویس بهداشتی است (ایرادی که شاید منتقدان از گفتنش شرم داشته باشند ولی باید گفت تا شنیده شود.)
برای همین سواحل و مناطقی که به روستاها نزدیک تر هستند گردشگران بیشتری را به خود می بینند. با این اوصاف و به دلیل کمبود شغل در این منطقه این ساز و کار را می توان به سمتی برد تا مشاغلی حول محور گردشگری برای مردم ایجاد شود. با این شرایط هم اقتصاد روستاها و هم گردشگری جزیره رونق پیدا می کند.
درباره حفظ هویت روستاهای جزیره قشم نیز باید هشداری زود هنگام به تمامی مسوولین و دستگاه های فرهنگی جزیره داد که اگر نظارتی در این خصوص صورت نگیرد تا ۱۰ سال آینده همه خانه ها و محله های نگین خلیج فارس تبدیل به مکان هایی بی هویت خواهند شد که به عنوان نمونه می توان به تغییراتی که در روستای تاریخی لافت انجام شده اشاره کرد که در بخش جدید آن نه جذابیت و نه هویتی برای بازدید گردشگران وجود دارد.
در مورد دیگر مولفه های فرهنگی نیز می توان چنین هشدار داد که از غذا گرفته تا پوشش محلی می تواند در چند سال آینده به کلی تغییر کند که با آموزش و آگاهی سازی می توان جلوی شتاب شهری شدن آنها را در روستاهای هدف گردشگری جزیره قشم گرفت.
در پایان هم باید اعلام کرد که باید برای جذب گردشگران ورودی به قشم برنامه ریزی ویژه ای کرد و شرایط را برای کشاندن آنان به نگین خلیج فارس مهیا ساخت.
یکی از اقدامات خوبی که در همین راستا اتفاق افتاده و می توان آن را مشاهده کرد استفاده از همیاران ژئوپارک است که به ویژه در مورد اقامتگاه های روستایی بسیار مثمرثمر بوده اند.
امروز جزیره قشم سرزمین آب و آفتاب نیاز به یک نگاه ویژه دارد و تا وقتی این اتفاق نیافتد نباید شاهد تحول بزرگی در گردشگری این جزیره عجایب هفت گانه بود.
