یادداشت

توسعه دیپلماسی اقتصادی و همگرایی منطقه‌ای کشور با مناطق آزاد جدید

با اقدام مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، طی هفته اخیر دفاتر اجرایی مناطق آزاد جدید سیستان و اینچه‌برون افتتاح و مدیران اجرایی این دو منطقه با حضور سعید محمد معرفی شدند‌.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خبرقشم به نقل از اخبار مناطق آزاد، مشاور رئیس‌جمهور‌، منطقه آزاد انزلی را به عنوان معین منطقه آزاد اینچه‌برون و منطقه آزاد چابهار را معین منطقه آزاد سیستان معرفی کرد. باید اذعان داشت طی ابلاغیه‌ای که از سوی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به مدیران عامل سازمان‌های مناطق آزاد کشور اعلام شده است، هر منطقه آزاد با توجه به نزدیکی و همچنین شباهت‌های منطقه از لحاظ اقدامات و ظرفیت‌های تعریف شده به عنوان معین آن منطقه معرفی شدند.

لازم به یادآوری است که با رای اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری-صنعتی مهران در استان ایلام، سیستان در استان سیستان و بلوچستان، بانه-مریوان در استان کردستان‌، بوشهر در استان بوشهر، قصرشیرین در استان کرمانشاه، اردبیل در استان اردبیل و اینچه‌برون در استان گلستان به تصویب رسیدند.

اکنون با شروع عملیاتی مناطق آزاد اینچه‌برون و سیستان، دیگر استان‌ها انتظار دارند تا هرچه سریع‌تر فاز اجرایی و عملیاتی مناطق آزاد جدید کلید بخورد تا در شرایط فعلی کشور این استان‌ها بتوانند بخشی از مشکلات اقتصادی را به‌واسطه ایجاد اشتغال، رونق تولید و صادرات مرتفع نمایند. هرچند هنوز انتقادها نسبت به ایجاد مناطق آزاد جدید وجود دارد، به‌ویژه که مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی در آخرین اظهار‌نظرش ایجاد ۷منطقه آزاد جدید را اشتباه بزرگ خواند؛ چراکه ظرفیت مناطق آزاد فعلی هنوز به بهره‌برداری نرسیده و ایجاد مناطق آزاد جدید می‌تواند به کشور آسیب بزند‌‌.

اما با این وجود، نمایندگان استان‌هایی که مناطق آزاد جدید در آن تصویب شده است، دغدغه اجرایی و عملیاتی شدن مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام را دارند و مطالبه اصلی‌شان از مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی‌، اقدام فوری برای نهایی شدن طرح جامع و شروع فعالیت اجرایی در این مناطق می‌باشد.

در گزارش پیش‌روی، گفت‌وگوی ما را با نمایندگان حوزه انتخابیه مناطق آزاد جدید می‌خوانید و از وضعیت این مناطق از جهت زیرساخت‌ها و کالاهای مرسوم تولیدی و صنعتی و مهم‌تر از همه پتانسیل‌های اصلی برای شکل‌گیری این مناطق از زبان وکلای ملت مطلع می‌گردید.

محمد سرگزی‌، نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی:

راه‌اندازی منطقه آزاد سیستان، مسبب ماندگاری و مهاجرت معکوس مردم منطقه

محمد سرگزی‌ نماینده مردم شهرستان‌های زابل، زهک‌، هاموند، هیرمند و نیمروز در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با نشریه، از رویکرد فعالیت‌های مردمی در سیستان به سمت حوزه تجاری سخن گفت‌.

طبق گفته این نماینده مجلس، ایجاد منطقه آزاد در ولایت نیمروز کشور افغانستان باعث افزایش تبادلات بین دو کشور می‌شود. لازم به ذکر است که منطقه آزاد سیستان در شمال استان سیستان و بلوچستان قرار دارد و بخش‌های از شهرستان‌های زابل، هامون، زهک، هیرمند و نیمروز را در بر‌می‌گیرد.

سرگزی اظهار کرد: سالیان گذشته یکسری زیرساخت‌ها در حوزه ساختمان‌های ادرای‌، سوله‌ها و یک پهنه مسکونی وجود داشته است؛ چراکه طی سال‌های اخیر منطقه ویژه اقتصادی رامشار در محدوده منطقه آزاد قرار گرفته است و از این جهت قرار شد از همین ظرفیت برای بحث حوزه اداری و ستادی منطقه آزاد استفاده شود‌. از سوی دیگر، یک شهرک صنعتی در همین محدوده وجود دارد که به منطقه آزاد ملحق شده است؛ ضمن اینکه در جوار مرز، سابقه فعالیت‌های تجاری در گذشته وجود داشته است؛ گمرک، بازارچه‌های مرزی، پایانه مرزی و سوله‌های مختلفی در آنجا وجود دارد که می‌شود به عنوان یک ظرفیت ابتدایی برای شروع فعالیت منطقه آزاد سیستان از آنها استفاده نمود و در گذر زمان نیز آن طرح جامعی که باید طراحی گردد، نهایی و پهنه‌ها مشخص شوند‌. اما یک نکته مثبت دیگر که وجود دارد این است که فرودگاه در منطقه آزاد تجاری-صنعتی سیستان قرار دارد‌‌.

وی در ادامه در پاسخ به این سوال که برای تامین زیرساخت‌ها چه راهکاری وجود دارد که با مشکلات مناطق آزاد قبلی مواجه نشویم، اذعان نمود:‌ در گذشته اینگونه بود که ابتدا منطقه آزاد مصوب و با امکانات حداقلی کار شروع می‌شد. اما در قانون مناطق آزاد اخیر ظرفیت تجاری-صنعتی مناطق باید بالفعل شود و سپس مناطق آزاد فعالیت‌ها را شروع کنند. با توجه به اینکه اساس تصویب منطقه آزاد همین زیرساخت‌ها بوده، نکته مهم این است که پهنه منطقه آزاد باید احصاء شود، گمرک در ورودی و خروجی مستقر و شبکه‌های مورد نیاز ارتباطی در حوزه ارتباطات توسعه پیدا کند‌. از طرف دیگر آن پهنه تجاری یا شهرک‌های صنعتی با توجه به فلسفه مناطق آزاد که تولید و صادرات، ‌محور اصلی آن است، باید هرچه سریع‌تر در منطقه سیستان شکل گیرد.

نماینده مردم شهرستان‌های زابل، زهک‌، هاموند، هیرمند و نیمروز در مجلس شورای اسلامی درخصوص تعداد واحدی‌های تولیدی-‌صنعتی مشغول به‌کار در این استان گفت: در حوزه سیستان فکر می‌کنم تعداد واحدهای فعال حوزه صنعتی قریب به بیست واحد کارگاهی باشد؛ اما نگاه بر این است که چند ظرفیت خوب حوزه سیستان که مثل معادن است، در این مدت فعال شود و صنایع پایین‌دست معدن نیز در آنجا تشکیل گردد و بخش عمده آن نیز مورد صادرات قرار گیرد.

سرگزی در پاسخ به این سوال که چه کالاهای صنعتی و غیرصنعتی در منطقه آزاد سیستان از ارزش افزوده بالاتری برخوردار است، اظهار داشت:‌ نکته‌ای که وجود دارد این است که می‌توان در رابطه با لوازم الکترونیک و قطعات الکترونیکی که وابسته به آب نیستند، حوزه دارو و تولید آن، بحث صنایع مرتبط با مس، کاه، مفتول‌، ظروف مسی و موارد مرتبط با حوزه مس فعالیت کرد و کالاهای مصرفی مورد نیاز کشور افغانستان که بسیار متقاضی دارد ازجمله حوزه مواد خوراکی، بهداشتی و… را نیز توسعه داد.

وی تاکید کرد: رویکرد فعالیت‌های مردم در سیستان به سمت حوزه تجاری مورد توجه است و ایجاد منطقه آزاد ولایت نیمروز کشور افغانستان باعث افزایش تبادلات بین دو کشور می‌شود‌‌‎.

این نماینده مجلس تصریح نمود: افزایش سرمایه‌گذاری‌، تولید و تجارت پس از تصویب و راه‌اندازی منطقه آزاد سیستان باعث ماندگاری و مهاجرت معکوس مردم منطقه می‌شود‌‌.

سرگزی در ادامه در پاسخ به این سوال که پیشنهاد شما در رابطه با شروع به‌کار منطقه آزاد حوزه انتخابیه شما چیست، گفت:‌ مدیر اجرایی فعال‌سازی مناطق آزاد سیستان در هفته گذشته معرفی شد و حالا باید هرچه سریع‌تر اعتبارات لازم برای انجام طرح جامع و پیاده‌سازی ظرفیت‌های مورد نیاز برای فعال شدن منطقه آزاد فراهم گردد. یکی از ظرفیت‌های خوبی که وجود دارد در بحث تهاتر نفت است. انتظار می‌رود دولت نفتی را در حوزه تهاتر نفت به مناطق آزاد اختصاص دهد تا از محل این تهاتر، بتوانیم زیرساخت‌هایی که مورد نیاز است و در حوزه سیستان کمبود داریم، هرچه سریع‌تر فراهم کنیم‌.

وی، مهم‌ترین اقدامی که مجلس شورای اسلامی می‌تواند برای مناطق آزاد جدید داشته باشد را حذف محدودیت‌های سرمایه‌گذاری معرفی کرد و عنوان داشت: مهم‌ترین بحثی که ان‌شاالله در بودجه امسال دنبال خواهیم کرد، معافیت مالیات بر ارزش افزوده در مناطق آزاد است تا این معافیت و مشوق را مجددا در مناطق مهیا کنیم.

سرگزی در پاسخ به اینکه آیا جلساتی با دبیرخانه برای چگونگی فرآیند شروع به‌کار منطقه آزاد داشتید، گفت: بله؛ این جلسات بوده و به نتیجه مثبت هم رسیده است.

وی، هماهنگی استاندار را برای شکل‌گیری اقدامات لازم درخصوص اسناد و طرح توجیهی مثبت قلمداد کرد و اظهار کرد: ارتباط میان استاندار و دبیرخانه در این رابطه مناسب و هماهنگی‌های لازم صورت گرفته است.

نماینده مردم شهرستان‌های زابل، زهک‌، هاموند، هیرمند و نیمروز در مجلس شورای اسلامی در پایان، هدف از ایجاد مناطق آزاد جدید را تولید دانست و خاطرنشان کرد: بنای شکل‌گیری مناطق آزاد رونق تولید و توسعه صادرات بوده است.

حجت‌الاسلام کاظم موسوی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی:

ایجاد منطقه آزاد در استان اردبیل باید از اولویت‌های دولت باشد

حجت الاسلام کاظم موسوی نماینده مردم اردبیل و نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با نشریه، از پتانسیل‌های منطقه آزاد حوزه انتخابیه خود سخن گفت و بر اینکه این منطقه باید جزء اولویت دولت باشد، تاکید کرد.

وی در پاسخ به این سوال که منطقه آزاد تجاری-صنعتی حوزه انتخابیه شما دارای چه امکانات زیرساختی است، گفت: اولا ایجاد مناطق آزاد تجاری-صنعتی طبق قانونی در جهت توسعه مناطق محروم است. استان اردبیل نیز جزء مناطق محروم کشور محسوب می‌شود، در عین حال استان مرزی با آذربایجان و حوزه قفقاز هستیم؛ در نتیجه ایجاد این منطقه آزاد تجاری-صنعتی باید از اولویت‌های دولت باشد؛ چراکه هم ایجاد اشتغال می‌شود و هم اینکه با کریدور شمال-‌جنوب با راه‌آهن که چندماه دیگر افتتاح خواهد شد و به هم وصل می‌شود، یک منطقه خوب و اقتصادی در کشور شکل خواهد گرفت.

موسوی در ادامه اظهار داشت: زیرساخت‌ها به آن معنایی که شما گمان می‌کنید در این منطقه فراهم نیست؛ ولی غرض از منطقه آزاد این است که در شهرستان پارس‌آباد‌، بیله‌سوار، گرمی و نمین و قسمت اعظمی از محدوده ‌ارشق که مربوط به شهرستان مشکین‌شهر می‌باشد، این اتفاق بیفتد؛ به بیان روشن این چند نقطه مورد‌نظر ما است و اگر یک یا دو منطقه از این نقاط در طرح و نقشه وجود نداشته باشد، از لحاظ اقوام و بین شهرستان‌ها ممکن است اختلافی پیش بیاید. لذا ما به دنبال ایجاد مفاهمه هستیم، زیرا شهرستان‌ها با هم مرتبط هستند و مربوط به یک استان است و از لحاظ قانونی هم بالای ۱۰هزار و خرده‌ای هکتار نیست‌‌.

نماینده مردم اردبیل در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: بعضی از مناطق آزاد ازجمله ماکو حدود ۳۱۳هکتار است، درحالی که منطقه آزاد ما ۱۰هزار و خرده‌ای هکتار می‌باشد. قانون هم می‌گوید که بیشتر از ۱۰هزار هکتار نباشد که منطقه ما نیز بیشتر نیست؛ بنابراین قانونا باید ما منطقه آزاد شویم. اما متاسفانه مجمع تشخیص مصلحت نظام یک نقطه‌ای از این استان را تایید کرده است؛ ما هم می‌خواهیم قانون اعمال شود‌، همان قانونی که مصوب مجلس است و براساس آن قانون ان‌شالله این اتفاق به زودی خواهد افتاد.

وی اذعان نمود: آقای سعید محمد مشاور محترم رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی انسانی توانمند، باظرفیت‌، فنی، انقلابی و جهادی است؛ قبلا جلسه‌ای در فراکسیون با ایشان داشتیم، البته که حدود منطقه و تعیین مناطق دست خودشان است و ان‌شالله در این زمینه ما مشکل نخواهیم داشت تا اینکه بتوانیم منطقه آزاد را برای مردم شریف‌، ولایتمدار‌، کشاورز و عشایر غیور و کارخانه‌داران و دهک‌های پایین جامعه فراهم و تحویل‌شان ‌دهیم‌.

موسوی تاکید کرد: به هرحال منطقه آزاد تجاری-صنعتی یک فرصت برای منطقه محسوب می‌شود و نیاز است که با برنامه‌ریزی‌های اساسی، مشکلات مربوطه برطرف و توسعه استان حتمی شود که درصدد دستیابی به این اهداف موردنظر هستیم. ضمن اینکه این استان ظرفیت‌های مطلوبی در جهت توسعه منطقه آزاد دارد، به همین منظور امید می‌رود مسئولین و دستگاه‌های مربوطه در راستای تصویب مناطق آزاد تجاری-صنعتی جدید نهایت سعی خود را انجام دهند تا از این بابت مشکلی پیش نیاید.

این نماینده مجلس در ادامه در پاسخ به این سوال منطقه آزاد اردبیل چه پتانسیل‌هایی دارد و اصلا طرح توجیهی آن برای شکل‌گیری منطقه آزاد چیست، گفت: قطعا که طرح توجیهی دارد؛ چراکه ما مرز آذربایجان هستیم و از هر لحاظ قابلیت و پتانسیل وجود دارد‌. از زمان‌های قدیم در بیله‌سوار گمرک داریم و این یکی از شاخص‌های منطقه است‌. مردم هم آماده برای ایجاد منطقه آزاد هستند. مردم خودجوش زمین‌های خود را علی‌رغم اینکه بعدا با قیمت بالاتر می‌تواند به فروش برسانند، اما در عین حال در اختیار مناطق آزاد قرار می‌دهند تا این منطقه آزاد ایجاد شود. این روش خوبی است و انگیزه برای رسیدن به اهداف اصلی از جانب مردم وجود دارد. لذا در این مسیر باید به خواسته‌های مردم توجه کرد؛ دولت کمر همت ببندد، ما هم در مجلس اگر مشکلاتی باشد رفع می‌کنیم. در برخی استان‌ها برای اینکه کار و کاسبی صورت گیرد‌، اشتغال‌زایی ایجاد شود، معافیت مالیاتی انجام گیرد، باید بگویم شکل‌گیری مناطق آزاد مخصوصا برای استان اردبیل از واجبات است و لازم است در این رابطه پیشاپیش از مساعدت آقای سعید محمد تشکر ویژه داشته باشم‌‌.

وی در رابطه با تعداد واحدی‌های تولیدی-‌صنعتی مشغول به‌کار در این استان اظهار کرد: یکی نمونه از واحدهای صنعتی استان، تولید ام‌.دی‌.اف است که صادرات آن به حوزه قفقاز و از طریق آنجا به اروپا انجام می‌گیرد. به عنوان مثال دو کارخانه تولید ام‌.دی‌.اف در این منطقه وجود دارد که ۳هزار نفر اشتغال‌زایی دارد و کارخانه‌های دیگری هم با محصولات زیاد فعال هستند. به عنوان نمونه در رابطه با محصولات کشاورزی باید بگویم که صادرات سیب‌زمینی در اردبیل انجام می‌گیرد. ۴میلیون تن محصولات استراتژیک در پارس‌آباد، بیله‌سوار و شهرستان گرمی تولید می‌شود؛ لذا این محصولات در منطقه قرار گرفته و این امکانات در منطقه وجود دارد‌.

نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: این پتانسیل بالقوه در منطقه حاکی از این است که باید به این منطقه توجه ویژه‌ای شود؛ در منطقه کارخانه‌های دیگری هم وجود دارد و اخیرا هم یک کارخانه فولاد اسفنجی و میلگرد احداث شده است که ان‌شاالله به زودی افتتاح و شرایط منطقه بهتر مهیا می‌شود. البته این میزان واحدهای در حد لازم است، اما می‌دانیم که کافی نیست.

موسوی تاکید کرد: دولت باید توجه ویژه‌ای به این منطقه داشته باشد و برای زیرساخت‌های استان اعتبارات خوبی تخصیص دهد. البته این اعتبارات باید قابل توجه باشد، نه اینکه اعتبارات را بدهند و در فصل زمستان تخصیص آن را اعلام می‌کند؛ بلکه باید در فصولی که می‌شود در این منطقه کار کرد، اعتبارات را تخصیص دهند، نه در زمان بارش باران و برف.

وی، اقدامات استاندار را برای شکل‌گیری اقدامات لازم درخصوص اسناد و طرح توجیهی منطقه آزاد اردبیل مثبت قلمداد کرد و گفت: استاندار جدید ما موافق این امر است و باید در این مسیر کمک کند.

نماینده مردم اردبیل و نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پایان در پاسخ به اینکه آیا جلساتی با دبیرخانه برای چگونگی فرآیند شروع به‌کار منطقه آزاد اردبیل داشته‌اید، اذعان داشت: هفته گذشته جلسه داشتیم که جناب مهندس جهانگیرزاده نماینده محترم پارس‌آباد و بیله‌سوار نیز حضور داشتند در خدمت آقای سعید محمد بودیم. جزییاتی از موضوع این منطقه آزاد مطرح شد و آقای جهانگیرزاده فرمودند که بالای ۱۵۰هکتار زمین از مردم خریداری شده و مردم آماده هستند، که این نکته مثبتی است که مردم در شهرستان‌هایی که مورد توجه دولت است و تبدیل به منطقه آزاد شده، برای شروع کار تلاش و کمک می‌کنند.

رمضانعلی سنگدوینی، نماینده مردم گرگان در مجلس شورای اسلامی:

جذب هرچه سریع‌تر سرمایه‌گذاران با مدیریتی قوی و باتجربه

رمضانعلی سنگدوینی نماینده مردم گرگان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با نشریه، بر اهمیت استراتژیک منطقه آزاد اینچه‌برون تاکید کرد و از آماده بودن زیرساخت‌های این منطقه خبر داد.

وی اظهار کرد: منطقه آزاد استان گرگان، منطقه آزاد تجاری-صنعتی اینچه‌برون است و منطقه آزادی است که منطقه هزار هکتاری اترک را دارد که می‌تواند به عنوان شهرک صنعتی از آن استفاده شود. ضمن اینکه زیرساخت‌ها نیز آماده است؛ یعنی آب‌، برق و گاز تامین شده است. منطقه آزاد اینچه‌برون شرایط خوبی دارد، یکی اینکه ریل راه‌آهن به سمت ترکمنستان و کشورهای اوراسیا آماده است و نکته دیگر اینکه از سمت ایران نیز به خط ریلی سراسری متصل است و ریل پهن نیز آماده می‌باشد.

سنگدوینی افزود: این منطقه بکر است، یعنی شرایط می‌تواند برای توسعه اقتصادی و تجاری با کشورهای اوراسیا و همچنین آسیای میانه آماده شود. ضمن اینکه استان گلستان بحث کشاورزی خوبی هم دارد و همچنین در تولیدات دامی ازجمله گوشت و مرغ در کشور مقام اول را دارد و می‌تواند به موضوعات تجاری و اقتصادی کمک کند‌. منتها یک نکته وجود دارد و آن اینکه ما در بحث هوایی، فرودگاه بین‌المللی در گرگان را داریم که خود این موضوع یک زیرساخت مهم است و شرایط آماده می‌باشد‌. تا آنجا که من اطلاع دارم در بحث زیرساختی دیگر مثل آب هم مشکلی نداریم، چراکه سدی که آنجا وجود دارد می‌تواند به موضوع تامین آب کمک کند‌. اگر بخش زیرساختی مشکل داشته باشد، بحث برق است که به هرحال باید کمک کنند این موضوع هم مرتفع شود.

این نماینده مجلس از لزوم مدیریت قوی بر منطقه آزاد اینچه‌برون سخن گفت و تاکید کرد: مدیری که در این منطقه آزاد قرار است مشغول شود، فارغ از اینکه بومی یا غیربومی باشد‌، باید توانمند باشد‌، شرایط لازم را داشته باشد و در مناطق آزاد کار کرده باشد تا هرچه زودتر شرایط را برای سرمایه‌گذاران آماده کند. یک نکته بسیار حائز اهمیت این است که اگر شهرک هزار هکتاری از نظر صنعتی متصل شود، می‌تواند زمینه صنایع تبدیلی بخش کشاورزی نیز در آنجا مهیا شود‌‌.

وی ادامه داد: یک نکته حائز اهمیت دیگر مغفول ماندن پتروشیمی گلستان است‌. پتروشیمی گلستان هم تقریبا در همان محدوده است؛ اگر این پتروشیمی هم راه بیفتد، باز می‌تواند اتفاق مثبتی صورت گیرد. لذا تمام شرایط برای اینکه منطقه آزاد اینچه‌برون به عنوان منطقه‌ای که دارای رونق اقتصادی و تجاری باشد، خیلی آماده است. ضمن اینکه باید ارتباط‌مان با کشور ترکمنستان را فراهم کنیم تا آنها هم بتوانند از این منطقه آزاد استفاده نمایند. تقریبا حدود سی‌و‌پنج تا چهل درصد از عزیزان منطقه اهل تسنن هستند و این نقطه قوتی برای مناطق آزاد است تا به‌واسطه آن رونق و توسعه اقتصادی فراهم شود‌‌.

سنگدوینی در ادامه در پاسخ به این سوال که پتانسیل اصلی برای ایجاد منطقه آزاد اینچه‌برون چه بوده است، گفت: از لحاظ امنیتی این منطقه ویژگی منحصر‌به‌فردی دارد‌. وقتی نوار مرزی را ملاحظه می‌فرمایید، منطقه آزاد اینچه‌برون در نقطه مرزی با ترکمنستان یک منطقه امن محسوب می‌شود. یک روزی اگر برای استان‌های جنوبی و غربی ما که داراری مرز با کشورهای همسایه هستند، مشکلی پیش بیاید؛ این منطقه راحت می‌تواند برای شرایط سخت پوشش باشد. یک نکته حائز اهمیت دیگر  اینکه کشورهای قزاقستان، ترکمنستان و کشورهای اوراسیا و آسیای میانه خیلی شرایط خوبی دارند از آن طرف هم به قطب اقتصاد دنیا متصل می‌شوند. چین اکنون قطب اقتصادی دنیاست و می‌تواند به ما کمک کند که از این طرف هم می‌توانیم به وضعیت خوبی برسیم. اما موضوع دیگر دریا است، ان‌شالله اگر بنادری که در آنجا وجود دارد راه بیفتد، می‌تواند به این مسیر کمک کند؛ به عنوان مثال بندر امیر‌آباد در استان مازندران می‌تواند کمکی برای اقتصاد کشور و قوت بخشیدن به این منطقه باشد‌‌.

نماینده مردم گرگان در مجلس شورای اسلامی در ادامه در پاسخ به این سوال که چه راهکاری برای حل مشکلات زیرساختی در منطقه آزاد خود دارید تا مشکلات مناطق آزاد قبلی تکرار نشود، اظهار کرد: زیرساخت موضوع خاصی نیست؛ برق‌، آب و… وجود دارد. فاصله منطقه آزاد اینچه‌برون با دریا خیلی نیست؛ این موضوع به راحتی می‌تواند آب را اگر کسری هم باشد، از طرف دریای خزر جبران کند. در علی‌آباد نیروگاهی داریم به اسم علی‌آباد کتول که اگر تکمیل شود، برق هم قابل تامین خواهد بود. اینها مسائلی است که به راحتی می‌توان تامین و مسیر را طی کرد. ضمن اینکه وقتی سرمایه‌گذاری به این منطقه می‌آید و سرمایه‌گذاری می‌کند، مطمئنا خودش به رونق اقتصادی آنجا کمک می‌نماید. اینچه‌برون منطقه بسیار خوبی است و شرایط خوبی هم دارد و می‌تواند به ما کمک کند؛ ضمن اینکه استان گلستان استانی است که هم اقوام مختلفی دارد و هم‌اینکه از ۱۶اقلیمی که در دنیاست، ۱۲اقلیم صرفا در استان گلستان وجود دارد. همچنین جاذبه‌های گردشگری در منطقه وجود دارد. طبیعتا این موارد می‌تواند به منطقه آزاد اینچه‌برون کمک کند که ان‌شالله هر چه زودتر راه بیفتد. اگر منطقه آزاد اینچه‌برون راه بیفتد، هیچ نیازی نیست که دولت پول بیاورد، بلکه خودش می‌تواند پول دربیاورد و رونق اشتغال ایجاد کند، به‌ویژه که در گلستان از لحاظ اشتغال مشکلاتی داریم.

وی در پاسخ به این سوال که بر روی کدام کالای صنعتی و غیرصنعتی در این منطقه می‌توان سرمایه‌گذاری کرد، گفت: بحث خاویار و میگو را در گمیشان داریم؛ این محصول می‌تواند شرایطی را فراهم کند که رونق در بحث آبزی‌پروری صورت گیرد.

سنگدوینی افزود: پتروشیمی یکی دیگر از مواردی است که می‌توان روی آن سرمایه‌گذاری کرد؛ یا اگر زمینه فراهم شود، بحث آبزی‌پروری می‌تواند بسیار جوابگو باشد. محصولات کشاورزی که تولید می‌شود نیز ازجمله گندم، جو، کلزا‌، سیب‌زمینی‌، برنج، تولید مرغ و دام و گوشت قرمز نیز همه از محصولاتی است که می‌توان روی آن سرمایه‌گذاری انجام شود.

این نماینده مجلس در ادامه در پاسخ به این سوال که اکنون چه تعداد واحد تولیدی-صنعتی در این منطقه فعالیت دارند، عنوان کرد: از لحاظ صنعتی استان ما ضعیف است و جزء آخری‌ها هستیم‌‌.

وی پیشنهاد خود را نسبت به اجرایی شدن طرح و چگونگی فعالیت منطقه آزاد اینچه‌برون بیان کرد و اذعان نمود: اول از همه باید مدیریت قوی و باتجربه بیاید و سرمایه‌گذاران را هرچه سریع‌تر جذب کنند‌. وقتی سرمایه‌گذار به این منطقه می‌آید و می‌بینید که مشکل خاصی وجود ندارد، می‌تواند از قوانین مناطق آزاد استفاده کند، برای تداوم فعالیت ترغیب می‌شود. همه زیرساخت‌های اولیه همچون فرودگاه، راه‌آهن‌، جاده زمینی و… آماده و شرایط لازم مهیا است؛ درواقع زیرساخت‌هایی که سرمایه‌گذار نیاز دارد، در این منطقه فراهم است.

سنگدوینی هدف از تشکیل مناطق آزاد را جدید معرفی کرد و گفت: اگر منطقه آزاد مصرف‌کننده باشد، فایده ندارد. یک موقع هست که مواد اولیه از خارج کشور می‌آید و اینجا تبدیل به محصول می‌شود و دست مصرف‌کننده داخلی و حتی مصرف‌کننده خارجی می‌رسد؛ ولی گاهی هم فرد جنس را از خارج به منطقه می‌آورد و با قیمت بالا می‌فروشد. حتما باید این شرایط درنظر گرفته شود و این دو موضوع مجزا شود‌. بسیاری فکر می‌کنند منطقه آزاد یعنی مصرف‌کننده و ورود خودور که خدا را شکر در قوانین جدید و در مجمع تشخیص مصلحت بحث خودور لوکس هم ممنوع شد؛ بنابراین در منطقه آزاد باید به فکر تجارت، تولید، واردات و صادرات بود.

وی درخصوص طرح توجیهی منطقه آزاد اینچه‌برون اذعان نمود: هم مجلس قبل این شرایط را دیده و مجمع تشخیص گروه‌های مختلف به منطقه فرستاده و از نزدیک بررسی کردند. خود ما سال گذشته با این افراد جلسات داشتیم و تمام موارد در جلسه‌ای اقتصادی با حضور کارشناسان مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان شد‌. لذا طرح توجیهی لازم ایجاد شد، ضمن اینکه ۴۰درصد مردم ما ترکمن و اهل تسنن می‌باشند و رابطه آنها با ترکمنستان مهم است، حتی از لحاظ خویشاوندی ارتباط دارند و این مسائل می‌تواند کمک‌کننده باشد‌. با این اوصاف خیلی راحت‌تر می‌توان ارتباط تجاری برقرار و بازارچه‌های مرزی ایجاد کرد؛ البته اکنون هم این وضعیت وجود دارد، اما وقتی منطقه آزاد شود، مطمئنا بازارچه‌‌های مرزی ایجاد و گمرک فعال می‌شود. لذا این مسائل می‌تواند به سیستم منطقه آزاد کمک کند.

نماینده مردم گرگان در مجلس شورای اسلامی در پایان درخصوص برگزاری جلسات با دبیرخانه پیرامون شروع به‌کار منطقه آزاد اینچه‌برون اظهار داشت: بله، با معاون دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جلساتی داشتیم ‌و ان‌شاالله من‌بعد نشست‌ها در رابطه با ایجاد تصمیمات لازم برای شروع به‌کار این منطقه آزاد بیشتر هم می‌شود‌‌.

بهزاد رحیمی، نماینده مردم سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی:

بی‌مهری مسئولان نسبت به منطقه آزاد بانه-‌مریوان

بهزاد رحیمی نماینده مردم شهرستان‌های سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با نشریه، از پتانسیل‌های ویژه منطقه آزاد تجاری-صنعتی بانه-‌مریوان سخن گفت؛ از اینکه این منطقه به نقطه صفر مرزی و بازارچه‌های مرزی متصل است.

اما این نماینده مجلس در عین حال از بی‌مهری مسئولان نسبت به منطقه آزاد بانه-‌مریوان خبر داد و گفت: اقدامی در راستای شروع عملیات اجرایی این موضوع مهم در سطح استان ‌صورت نگرفته است.

رحیمی تاکید کرد که باید درخصوص راه‌اندازی عملیاتی منطقه آزاد بانه-‌مریوان هرچه سریع‌تر اقدامات لازم صورت گیرد تا از این ظرفیت در راستای کمک به رفع بخشی از مشکلات استان کردستان ازجمله شهرستان‌های بانه و مریوان بهره‌برداری شود.

وی در پاسخ به این سوال که چه زیرساخت‌هایی در منطقه آزاد حوزه انتخابیه شما وجود دارد، اظهار کرد: در حال حاضر هیچ اتفاقی در منطقه آزاد بانه-‌مریوان نیفتاده و زیرساخت‌ها نیز آماده نیست؛ چراکه اساسنامه این هفت منطقه آزاد جدید باید تبیین شود و براساس آن اساسنامه کار آغاز گردد؛ لذا تاکنون کار و اقدام لازمی برای منطقه ما انجام نشده است‌‌.

نماینده مردم سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی درخصوص پتانسیل‌ها و طرح توجیهی منطقه آزاد بانه-‌مریوان گفت: این منطقه در نقطه صفر مرزی قرار گرفته و مستقیما به مرز مشترک ایران و عراق در اقلیم کردستان متصل است و در این بین به صورت بالقوه بازرگانان زیادی هستند که اقدام به صادرات کالا می‌کنند. ضمن اینکه در خود شهرستان بانه که شهرستان اصلی این منطقه است؛ تولیدکننده‌های زیادی در حوزه لوازم خانگی و کولرگازی فعالیت می‌کنند که می‌توانند در همین منطقه آزاد نیز اقدام به تولید و مجددا هم از این مناطق اقدام به صدور کالاهای خود نمایند؛ چراکه تجربه بسیار خوبی در حوزه لوازم خانگی، کولرگازی‌، لامپ‌های کم‌مصرف دارند‌.

رحیمی تصریح کرد: اینها ظرفیت‌های بسیار خوبی هستند که مناطق آزاد می‌توانند محرکی برای چنین صنایعی باشد تا بتواند از این شرایط و پتانسیل برای صادرات نیز استفاده کنند.

وی در پاسخ به این سوال که چه راهکار یا طرحی برای تامین زیرساخت‌های مناطق آزاد جدید دارید تا با مشکلات مناطق آزاد نسل قبلی مواجه نشویم، عنوان کرد: مشکل بحث تامین زیرساخت‌ها نیست؛ زیرا مناطق آزاد جدید باید محدود و محصور باشند‌. اکنون به دلیل اینکه منطقه مشخص و محصور نیست، اتفاق خاصی با این شرایط نمی‌افتد؛ وگرنه زیرساخت و امتیاز آب، برق و گاز و… در مناطق وجود دارد، ولی چون منطقه محصور نشده است، براساس نقشه نمی‌توانند کار کنند.

این نماینده مجلس درخصوص میزان فعالیت‌های واحدهای تولیدی-صنعتی در این منطقه گفت: در حال حاضر هیچ واحد تولیدی در منطقه نیست.

رحیمی پیشنهاد خود را برای سرمایه‌گذاری درخصوص برخی کالاها در منطقه آزاد بانه-‌مریوان مطرح کرد و اظهار داشت: منطقه ما برای کالاهای لوازم خانگی چه سبک و چه سنگین ظرفیت خوبی دارد و می‌تواند پاسخگو باشد. بیشتر در حوزه صنایع الکترونیک می‌تواند تاثیرگذار باشند. با توجه به اینکه واردات از آنجا انجام می‌گیرد، قطعات باید برخی مواد اولیه را وارد کنند و در آنجا تبدیل به کالای آماده و صادرات کنند‌‌.

وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه پیشنهاد شما درخصوص مراحل ایجاد و شروع به‌کار منطقه آزاد حوزه انتخابیه‌تان چیست، گفت: پیشنهاد بنده این است که با قوانین فعلی اساسنامه زودتر تهیه و نهایی شود. در اساسنامه همه اختیارات هیات امنا و انتظارات مطرح است؛ با این وضعیت باید ابتدا شروع به‌کار شود؛ چراکه فرصت خوبی برای سرمایه‌گذار است؛ اما چون ادارات دولتی ازجمله گمرک در آنجا استقرار پیدا نکرده‌اند، تولیدکننده نیز رغبتی برای فعالیت ندارد؛ زیرا کالایش در آنجا دپو می‌شود. باید برای شروع به‌کار قبل از هر چیزی دولت به این منطقه بیاید و ادارات استاندارد و دستگاه‌های دیگر را متمرکز کند تا با خیال راحت صادرات انجام گیرد.

این نماینده مجلس در پاسخ به اینکه آیا به عنوان نماینده مردم پیگیر مطالبات سرمایه‌گذاران و شرکت‌های تولیدی هستید، تاکید کرد: بله؛ در دولت جدید و از وقتی که آقای سعید محمد دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی شده‌اند، دوبار جلساتی به صورت فراکسیون گذاشتیم. ایشان هم قول‌هایی دادند و راهکارهایی را ارائه کردند تا بتوان هم برنامه مطالعاتی را کامل کرد، هم تامین زیرساخت‌های لازم صورت گیرد و شرایط مهیا شود تا منتظر سرمایه‌گذار برای تامین این موارد نباشیم و انگیزه و رغبت تولیدکننده‌ها را با فراهم کردن موقعیت و پتانسیل مناسب به اضافه زیرساخت‌های لازم ایجاد کنیم‌‌.

رحیمی درخصوص اقدامات صورت گرفته توسط استانداری برای طرح توجیهی منطقه آزاد بانه‌-مریوان اظهار کرد: متاسفانه تا این لحظه اقدامی نکرده‌اند.

نماینده مردم شهرستان‌های سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی در پایان هدف از ایجاد مناطق آزاد جدید را مطرح کرد و خاطرنشان نمود: متاسفانه ذهنیتی درست شد که مناطق آزاد صرفا برای واردات است، اما قطعا اینگونه نیست‌. این مناطق باید صادرات‌محور باشند، زمانی‌که صادرات‌محور باشند، طبیعتا از مشوق‌های خوب صادراتی هم استفاده خواهند کرد. ضمن اینکه دسترسی به بازارهای مصرف خارجی هم در این مناطق وجود دارد و با کمترین هزینه می‌توان بازارهای مصرف را تامین کنند. در حال حاضر دولت اقلیم کردستان را درنظر بگیریم که از جنوب ترکیه تا بندر لاذقیه این صادرات کالا افق دید در منطقه آزاد بانه‌-مریوان دارد‌. ان‌شالله بتوانند سرمایه‌گذاران حتی با طرح‌های کوچک و امکانات محدود تولید کنند و اشتغال‌زایی را افزایش دهند‌‌.

علی‌اکبر بسطامی، نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی:

راه‌اندازی منطقه آزاد مهران یک امر حیاتی و مطالبه عمومی است

‌علی‌اکبر بسطامی نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با نشریه، از ویژگی‌ها و پتانسیل‌های منطقه آزاد مهران خبر داد و از لزوم رصد دقیق‌تر مشکلات این منطقه توسط دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی سخن گفت.

وی، منطقه آزاد مهران را یک امر ضروری‌، حیاتی و یک مطالبه عمومی دانست و تاکید کرد: مرز مهران یکی از امن‌ترین مرزهای تجاری کشور است و با توجه به اینکه فاصله کمی تا مرکز عراق دارد، می‌تواند در ارتباطات اقتصادی و تجاری برای کشور بسیار مناسب باشد.

بسطامی در پاسخ به این سوال که در منطقه آزاد مهران چه زیرساخت‌هایی فراهم است، اظهار داشت: منطقه آزاد مهران که سال گذشته تصویب شد، یکی از مطالبات اصلی مردم استان ایلام و بالاخص مردم مرز مهران بود. آن سال‌ها مردم به دنبال آن بودند که مهران منطقه آزاد شود، از این جهت این منطقه یک امر ضروری و حیاتی و یک مطالبه عمومی است. اما اولا متاسفانه شعاع منطقه آزاد مهران نسبت به سایر مناطق آزاد کشور بسیار کمتر از حد استانداردی که در سایر استان‌های کشور لحاظ شده، می‌باشد؛ درحالی که مرز بین‌المللی مهران می‌طلبد یک منطقه آزاد ویژه‌ای را در سطح کشور و منطقه باشد. اما درخصوص زیرساخت‌ها باید بگویم که اکثر این زیرساخت‌ها در منطقه مهران فراهم شده است؛ به عنوان مثال موضوع زمین حل شد، مسئله فیبر نوری در منطقه نیز فراهم شد و دسترسی به آب و جاده نیز فراهم است. لذا هیچ‌گونه مشکل خاصی وجود ندارد. اما باز تاکید می‌کنم سیاستگذاران شعاع این منطقه را خیلی کم دیدند و در واقع حدود ۷هزار هکتار پیش‌بینی کرده‌اند که به نظرم بسیار محدودیت دارد و باید بیشتر از این می‌بود. این درحالی است که طرح اولیه‌اش ۱۴۰هزار هکتار بود. متاسفانه مقداری کوتاهی صورت گرفت، اما سایر امکانات زیرساختی در مهران کاملا فراهم است؛ منتها باید تاکید کنم که از زمان تصویب تاکنون اقدامات خاصی که بتواند در راستای آن نگاهی که دولت داشته، انجام نگرفته است. ما در شرایطی هستیم که رئیس‌جمهور محترم تاکید بر بحث صادرات در کنار به حداقل رساندن واردات دارند. این مرز علی‌رغم اینکه بین‌المللی است و کشورهای اطراف هم تعاملات خوبی با ما دارند، اما متاسفانه نتوانستیم این مرز را به مرحله‌ای برسانیم که از تعاملات بین‌المللی با کشورهای همسایه استفاده نماییم. بخش عمده‌ای از مشکلات به‌واسطه دیپلماسی ضعیف اقتصادی ایران با کشور مقابل است و بنده این موضوع را با وزیر محترم امور خارجه مطرح کردم تا این موانع و مشکلات حل شود‌. دبیر قبلی شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به منطقه آمدند و بازدید داشتند؛ اما به نظر می‌رسد دبیر جدید شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی باید این موضوعات را در دولت دقیق‌تر دنبال کنند تا متناسب با نگاهی که رئیس‌جمهور و دولت آقای رئیسی دارند، بتوانیم از قبل مرز بین‌المللی مهران که بزرگترین مشترک ما با کشور همسایه است و مرز امن ما محسوب می‌شود و نزدیکترین مرز به مرکز کشور همسایه است، استفاده کنیم. البته با هماهنگی دولت و نظارت و کمک مجلس و دیگر مسئولین محلی ان‌شالله این پتانسیل‌ها و مزیت‌ها به بهره‌برداری و اجرا برسد.

این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که چه طرح توجیهی درخصوص منطقه آزاد مهران مطرح است و مهم‌ترین پتانسیل این منطقه چیست، تصریح کرد: پتانسیل مهم منطقه، پیوست‌های فرهنگی و اقتصادی ما با کشورهای همسایه است و از این جهت تعاملات ما زیاد است‌. نکته دیگر اینکه نزدیکی مرز ما با کشور همسایه هم مطرح است، ضمن اینکه امن‌ترین مرزهای سرمایه‌گذاری در اختیار این منطقه است و نسبت به سایر مرزها قابل توجه می‌باشد. در کنار مسئله اقتصادی، بحث مرز مهران به‌واسطه اربعین و حضور در کربلای معلی نیز حائز اهمیت است و این نشان از تعامل فرهنگی-‌مذهبی میان ایران و عراق است و ما شاهد هستیم که هر ساله میلیون‌ها نفر از انسان‌های موحد ما به سمت عتبات عالیات و کشور عراق می‌روند. اما بحث دیگر این است که بسیاری از کالاهای داخل ایران در بازارهای عراق رونق دارند؛ لذا به نظر می‌رسد که از قبل اجرای این منطقه آزاد و فعالیت آن می‌توانیم بسیاری از مشکلات منطقه‌ای‌، جغرافیایی و بین‌المللی را با ایجاد منطقه آزاد مهران مرتفع نماییم.

وی در پاسخ به این سوال که برای تامین زیرساخت‌های این منطقه چه راهکاری ارائه می‌دهید، گفت: در سفر رئیس محترم جمهور هم یکی از مهم‌ترین مطالبات مردمی‌مان بحث فعالیت منطقه آزاد مهران بود و به نظر می‌رسد یکی از مطالبات نمایندگان مجلس و مسئولین محلی و استانی هم این است که با توجه به اراده‌ای که در کشور مقابل است و اطمینانی که به داخل ایران است (مخصوصا در شهرهای مرزی ما نسبت‌های قومی، فامیلی و فرهنگی داریم‌)، هر چه زودتر بتوانیم منطقه آزادی در تراز نظام جمهوری اسلامی و مردم فهیم ایلام داشته باشیم‌‌.

بسطامی درخصوص تعداد واحدهای تولیدی-صنعتی در این منطقه اعلام کرد: ایلام یکی از استان‌های نفت‌خیز کشور است، ضمن اینکه دومین استان گازخیز کشور هم محسوب می‌شود؛ لذا فعالیت ما در حوزه‌های صنایع پایین‌دستی در حوزه نفت و گاز قابل توجه است؛ منتها در حوزه صنعت و شهرک‌های صنعتی در ایلام بسیار ضعیف عمل کردیم؛ یکی از مطالبات ما نیز در این راستا همین بحث بود که شهرک‌های صنعتی را فعال کنند تا بتوانیم در بحث طرح‌هایی که زیرمجموعه پتروشیمی هستند و بازار بین‌المللی دارند و خیلی هم اقتصادی هستند، از ظرفیت و پتانسیل‌های استان استفاده کنیم‌‌.

این نماینده در پاسخ به این سوال که توصیه شما برای سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی در منطقه آزاد مهران در رابطه با چه محصولی است، اظهار داشت: توصیه من صنایع پایین‌دستی پتروشیمی است. در حال حاضر در بحث پتروشیمی ایلام به مرحله تولید رسیده‌ایم و پس از تولید اتیلن و پلی‌اتیلن می‌توانیم طرح‌های شرکت‌های بزرگ پایین‌دستی را از قبل همین تولیداتی که پتروشیمی دارد، به انجام برسانیم. ضمن اینکه در بحث کشاورزی نیز قابلیت سرمایه‌گذاری وجود دارد. بحث صنعت گردشگری استان ایلام نیز قابل توجه است به‌ویژه که هم‌مرز با کشور عراق هستیم و می‌توان در جهت مسائل سیاحتی و گردشگری بهره برد. همچنین از مناطق جنگی و حضور کاروان‌های سیاحتی در مرز مهران برخوردار هستیم. لذا امیدواریم بتوانیم از حوزه‌های گردشگری‌، نفت و گاز، محصولات کشاورزی و صیفی‌کاری استفاده و سرمایه‌گذاری نماییم.‌

وی درخصوص همکاری استانداری در بحث طرح توجیهی منطقه آزاد بانه‌-مریوان گفت: به‌طور کلی خیلی از اقدامات انجام گرفته است و منتظر هستیم مشکلاتی که با کشور همسایه داشتیم، تمام شود؛ البته که قسمت اعظم آن حل شد. در این راستا ان‌شالله دولت سیزدهم بتواند تعاملات بهتری با کشورهای همسایه برقرار کند تا به‌واسطه این ارتباطات، بستر رونق در منطقه آزاد ایلام فراهم گردد.

بسطامی تاکید کرد: استانداردی و دولت اهتمام جدی بر رونق تولید و صادرات و کالاهایی که بازار مشترک بین‌المللی هستند، دارند.

نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی در پایان درخصوص برگزاری جلساتی پیرامون چگونگی شروع به کار منطقه آزاد ایلام خاطرنشان کرد: پیش‌تر با دبیر سابق شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جلساتی داشتیم و از ایشان درخواست کردیم و به اینجا آمدند و مهران را دیدند؛ اما هنوز با جناب آقای سعید محمد دبیر جدید جلسه نداشتیم؛ البته در تلاش هستیم تا بتوانیم جلسه‌ای برگزار و مشکلات استان را به درستی رصد کنیم تا با تفاهم و تعامل با دولت و مجلس زمینه و بستر کار فراهم شود‌‌.

جعفر قادری، عضو کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی:

دلایل توجیهی مناطق آزاد جدید، کمک به توسعه اقتصادی است

و اما، جعفر قادری عضو کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با نشریه، از طرح توجیهی مناطق آزاد جدید کشور سخن گفت و بر حفظ چارچوب‌های قانونی برای آنکه این مناطق تبدیل به محلی برای ورود کالا نباشند، تاکید کرد‌‌.

وی اظهار داشت: با وجود آنکه دوره قبل به عنوان نماینده در مجلس نبودم، اما پیگیر مناطق آزاد جدید ازجمله بوشهر و سیستان بودم. اگر در چارچوب قانون مناطق آزاد جدید از ظرفیت نقاط جغرافیایی استفاده شود و در نقش درست و منطقی خودشان کارکرد داشته باشند و به دروازه‌ای برای ورود کالا تبدیل نشوند و به عنوان سکوی صادراتی مورد توجه قرار گیرند، می‌توانند در پروسه منطقه‌ای و اقتصاد ملی نقشی اثرگذار داشته باشند. شاید ایراد اصلی این باشد که ما کمک نمی‌کنیم که مناطق آزاد با استفاده از ظرفیت‌های ملی و جذب سرمایه‌گذار، زیرساخت فراهم کنند؛ بلکه می‌خواهیم هزینه زیرساخت را از درآمد حاصل از واردات کالاهای مسافری تامین نماییم. این روش غلط است؛ اگر مدل تامین مالی را اصلاح و سرمایه‌گذاران را وارد کار کنیم، می‌تواند خیلی منطقی‌تر و موثرتر باشد.

قادری در پاسخ به این سوال که طرح توجیهی مناطق آزاد جدید چیست، گفت: یکی از دلایل توجیهی می‌تواند کمک به توسعه منطقه‌ای باشد. مناطق مرزی ما، مناطق متروکه و خالی از سکنه هستند که شکل‌گیری منطقه آزاد در نقاط مرزی به پذیرش و ماندگاری جمعیت کمک کند. دوم اینکه می‌تواند امنیت و توسعه را به همراه داشته باشد. وقتی در منطقه متروکه و دورافتاده فعالیت اقتصادی شکل می‌گیرد، کم‌کم این مناطق متروک و غیرفعال به مناطق فعال تبدیل می‌شوند. سوم اینکه به‌صورت شعاعی می‌توانند بخشی از اقتصاد ملی را تحت‌تاثیر قرار دهند‌. مورد دیگر اینکه امکان جذب سرمایه از خارج وجود دارد؛ چراکه سرمایه‌گذاران خارجی مقداری نسبت به مناطق آزاد اقبال بیشتری نشان می‌دهند و راحت‌تر استقبال می‌کنند. شاید هم نیاز باشد در برخورد با مناطق آزاد از آن جهت که با سرمایه‌گذاران خارجی در ارتباط هستیم، تغییر قوانین مربوط به مناطق آزاد را سخت‌تر لحاظ کنیم؛ همچون تغییر آیین‌نامه داخلی مجلس که نیاز به دو‌سوم آرای حاضرین دارد. شاید قوانین مربوط به مناطق آزاد نیاز داشته باشد به این شکل عمل شود تا یک ثباتی را در قوانین مرتبط با مناطق آزاد داشته باشیم تا باعث اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی شود. اینگونه نباشد که دانه بپاشیم و سال بعد اینها را منتفی کنیم و عملا سرمایه‌گذار خارجی را فراری دهیم‌؛ شاید نیاز باشد اصلاح قوانین مربوط به قوانین مناطق آزاد سختگیرانه‌تر باشد تا اطمینان و اعتماد بیشتری به اجرای آن داشته باشیم.

این نماینده مجلس ادامه داد: به هر حال موضوع مناطق آزاد جدید می‌تواند کمک به توسعه ملی و امنیت مرزها کند، می‌تواند در توزیع درآمد منطقه تاثیرگذار باشد و به رشد و توسعه اقتصادی منطقه نیز کمک کند. فراتر از آن نیز حتی می‌تواند بخش‌هایی از اقتصاد داخلی را تحت‌تاثیر قرار دهد و امکان صادرات بیشتر را فراهم نماید.

وی در پاسخ به این سوال که آیا راهکاری برای تامین زیرساخت هرچه سریع‌تر مناطق آزاد جدید وجود دارد، اظهار کرد: اگر قوانین سرمایه‌گذاری را در این مناطق تسهیل کنیم که بخش دولتی ورود پیدا کند، خوب است. اگر بنا باشد خود سازمان مجری مناطق آزاد این منابع را از کمک‌های دولتی و از محل عوارض واردات کالا به سرزمین اصلی تامین کند، خیلی برایش جذاب نیست؛ لذا اگر چهارچوب‌ها اصلاح شود، عملکرد نیز طبیعتا بهتر خواهد بود‌‌.

قادری درخصوص تعداد واحدهای تولیدی-صنعتی در مناطق آزاد جدید عنوان کرد: بعضی از مناطق آزاد جدید پتانسیل و ظرفیت‌های بسیار خوبی دارد. در برخی مناطق دیگر یکسری کارهای زیرساختی در حال انجام است و یکسری پالایشگاه و پتروشیمی‌، پایگاه‌های صادراتی و نفت خام قرار است، افتتاح شود. همچنین از ظرفیت مرز با عراق می‌توان در جهت سرمایه‌گذاری عراقی‌ها در کشور استفاده کرد؛ به‌ویژه که به دلیل وضعیت کشورشان امنیت مناسبی جهت سرمایه‌گذاری در منطقه خودشان ندارند و این موضوع می‌تواند موقعیت مناسبی برای کشور ما باشد. یا حتی برعکس ممکن است ایرانی‌ها تمایل داشته باشند که در بازار عراق سرمایه‌گذاری کنند. در مناطقی دیگر نیز ظرفیت‌های زیرساختی مناسبی جهت تامین آب و برق و سایر خدمات وجود دارد.

وی درخصوص اهداف ایجاد مناطق آزاد جدید تصریح کرد: افزایش تولید، صادرات و تسهیل تجارت توامان می‌تواند اهداف اصلی مناطق آزاد جدید کشور باشد. مناطق آزاد می‌توانند دروازه ورود به اقتصاد جهانی باشند، اما ممکن است یکباره نتوانیم این ورود را داشته باشیم و در اقتصاد جهانی اقتصادمان را ادغام کنیم، ولی در محدوده مناطق آزاد می‌توانیم با تجارت این موضوع را محقق کنیم. لذا باید به‌صورت کنترل و هدایت شده از این ظرفیت استفاده گردد.

عضو کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی در پایان به اقدامات اخیر مجلس در بحث تامین زیرساخت‌های مناطق آزاد اشاره کرد و خاطرنشان نمود: ما در کمیسیون جهش اقتصادی‌، طرح تامین مالی و تولید زیرساخت‌ها را داریم که این موضوع می‌تواند درخصوص کل کشور به‌ویژه منطقه آزاد کاربرد داشته باشد. سرعت تصمیم‌گیری در مناطق آزاد بیشتر است و انتظار می‌رود سازمان‌های مناطق آزاد نیز در این رابطه کمک‌های لازم را داشته باشد‌‌.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا