نگهداشت ژئوپارک قشم مستلزم نگاهی جهانی

انتشار به بهانه روزهای پایانی کارت سبز ژئوپارک قشم از یونسکو و بیم از عدم تمدید آن با توجه به واگذاری اراضی پیرامون غار نمکدان
به گزارش پایگاه خبری ساحل قشم به نقل از خبرگزاری فارس از قشم، عادل عتیقینژاد مدیر مسؤول هفتهنامه ساحل قشم در یادداشتی نوشت: ۱۴ سال پیش بود که ژئوپارک قشم موفق شد به عنوان تنها ژئوپارک خاورمیانه در شبکه جهانی ژئوپارکهای تحت حمایت یونسکو به ثبت برسد.
دلفین خلیج فارس این افتخار منحصربفرد را در حالی از آن خود کرد که شاید هنوز بسیاری از ما نه تنها مفهوم ژئوپارک را نمیدانستیم بلکه از مزایای اقتصادی و اجتماعی این عنوان نیز آگاه نبودیم. ۶ سال طول کشید تا بخش کوچکی از جامعه جزیره با مزایا و تسهیلات حاصل از آن آشنا شود.
دی ماه ۱۳۹۱، درست زمانی که این مفهوم داشت جای خود را در اذهان باز میکرد، ژئوپارک جهانی قشم به دلیل ضعف برنامهریزی مسوولان وقت در اجرای معیارهای ضروری یک ژئوپارک جهانی، کارت قرمز دریافت کرد و در کمال تاسف از فهرست یونسکو خارج شد.
از معیارهای ضروری میتوان به مواردی مانند: نصب تابلو و علایم راهنمایی، احداث راههای دسترسی، ساخت اماکن اقامتی مانند هتل و مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران اشاره کرد که این موارد از سوی یونسکو لازم دیده شده بود و باید ایجاد میشد اما در سایه بی توجهی مسؤولان تحقق نیافته بود.
در نتیجه، برند منحصربفرد جزیره قشم میرفت که به مغاک فراموشی سپرده شود تا اینکه پس از استقرار دولت جدید و با همراهی فعالان جامعه محلی، هرچند آنچنان امیدوار نبودند اما تلاش برای باز پس گرفتن این حق از دست رفته بار دیگر آغاز شد.
مدیریت جدید ژئوپارک قشم این بار حمایت کامل و تمام قد مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم را به همراه داشت؛ و گذشت زمان و هم موجب شده بود که سطح آگاهی جامعه محلی بالاتر رفته و بازگرداندن کارت سبز یونسکو تبدیل به یک مطالبه شود که هر دو دلیل انصافاً انگیزهای برای تلاشهای شبانهروزی کارشناسان و مدیران شد تا بتوانند کارت سبز یونسکو را بازگردانند.
آذرماه ۹۴ پس از سه سال کار سخت و مداوم، درخواست بازگشت ژئوپارک قشم به شبکه جهانی ژئوپارکها ارسال شد. بیش از سه بار بازرسان و نمایندگان یونسکو آمدند و بلاخره با رضایت رفتند تا در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۶ در دویست و یکمین نشست ژئوپارکهای یونسکو در کشور فرانسه، ژئوپارک قشم مجدداً موفق به دریافت کارت سبز شده و دیگر بار جهانی شود.
فعالیتهای شبانهروزی افراد زیادی در کنار صرف اعتبارات عمرانی هنگفت برای توسعه جادههای دسترسی، به همراه نداشتن منبعی از اعتبارات دولتی در عین سرمایهگذاری گزاف چند ۱۰ میلیارد تومانی، به منظور فراهم کردن امکان درآمدزایی و اشتغال پایدار جامعه محلی توسط سازمان منطقه آزاد قشم بود که سبب پذیرش ژئوپارک قشم در زمره ژئوپارکهای جهانی یونسکو در یک دوره چهار ساله شد.
امسال در آخرین ماههای این دوره چهار سالهایم و اگر بحران جهانی کرونا نبود میباید در انتظار ورود دوباره بازرسان سازمان جهانی یونسکو برای اعتبار ملی میبودیم.
اعتباری که حالا در میان کشمکش واگذاری اراضی احداث مزارع پرورش میگو (که ریشهاش در تداخل برنامهریزیها و قوانین است)، امید کمی به حفظش باقی گذاشته است. دعواهای میان استان هرمزگان با منطقه آزاد قشم به هر دلیلی که باشد، خواسته یا ناخواسته میرود که امتیاز عضویت در یک ساختار بینالمللی و استفاده از یک برند جهانی را از ملت بگیرد.
عضویتی که از نظر تایید کیفیت و استاندارد بودن خدمات و مدیریت برای جلب اعتماد گردشگران و بازدیدکنندگان ارزش بالایی دارد.
عضویتی که امکان دریافت خدمات مشاورهای و کارشناسی فنی را از تمامی زیرمجموعههای سازمان جهانی یونسکو برای ما رایگان میکند.
عضویتی که داشتن و پاسداشت آن تاییدی بر حاکمیت مدبرانه یک کشور و دولت بر مناطق زمینشناسی و طبیعیاش محسوب میشود.
عضویتی که منجر به معرفی جزیره قشم در وبسایت جهانی یونسکو به عنوان یک مجموعه با استاندارد بالا که مورد توجه تعداد بیشماری بازدید کننده از کشورهای گوناگون است، میشود. همین موضوع میتواند گردشگران را از سراسر جهان به قشم دعوت کرده و با ارزآوری بالا، توسعه کسب و کار و اقتصاد جامعه محلی را رقم بزند.
عضویتی که امکان ایجاد ارتباط مستقیم، تبادلات فرهنگی، گردشگری، فنی و کارشناسی را بین ژئوپارک جهانی قشم با حدود ۱۵۰ ژئوپارک جهانی دیگر در سراسر جهان فراهم کرده و ما را وارد شبکهای از ارتباطات بینالمللی میکند.
و نهایتاً عضویتی غرورآفرین و منحصر برای کشور ایران که جلوهای دیگر به نام خلیج فارس داده و عظمت این خلیج ایرانی را بیش از پیش در خاطر جهانیان نقش زده است. عضویتی به نام ژئوپارک جهانی قشم!
به دور از غرضورزی، حال که بحران کرونا ورود بازرسان یونسکو را به تاخیر انداخته است فرصت را غنیمت شمرده بخاطر احیا مجدد یک حق ملی و بینالمللی اختلافات را کنار نهیم. به حق ملت احترام بگذاریم تا احترام ببینیم.
با وسعت دید جهانی با دیگر اتفاقات پیشین را بازبینی کنیم و نیک بدانیم که برای جهانی ماندن نخستین قدم این است که جهانی فکر کنیم.