رییس انجمن موسیقی قشم گفت: صدای میراث ناملموس قشم که با نواختن دهل عیسی قادری در جای جای این جزیره محصور در میان آب‌های نیلگون خلیج فارس تا کشور فرانسه شنیده شده بود، با کوچیدن این استاد هنرمند، خاموش شد.
احسان محمودیان در گفت و گو با پایگاه خبر قشم، افزود: این هنرمند فقید در کودکی پدرش را در بندر کنگ از دست داد و در همان سنین بچگی به روستای سلخ قشم که محل تولدش بود بازگشت و تا پایان عمر در این جزیره زیست و با عشقی که به موسیقی داشت، در مراسم‌های آیینی جزیره، ساز دهلش را برای مردم این دیار کوک میکرد و خوش می‌نواخت.
وی ادامه داد: عیسی در دوران نوجوانی گرفتار بیماری جن زدگی شد که در مراسم موسیقی درمانی زار، از بند این بیماری خلاص گردید و آیین زار، روزنه‌ای برای رفتن او به دنیای موسیقیایی شد.
به گفته رییس انجمن موسیقی قشم، عیسی با ۴۰ سال سابقه هنری خود، توانست صدای دهل، این ساز کوبه‌ای را با اجرای مثال زدنی خود در مراسم آیینی زار، لیوا و نواحی در شهرهای مختلف ایران و حتی در کشور فرانسه، معرفی کند.
او یادآور شد: این هنرمند جزیرتی در دوران جوانی در کنار اساتید نام آشنا همچون علی محبوب (برادر خانمش)، احمد محبوب و گروه‌های محلی جزیره موفق به خواندن اشعار بومی قشم شد و راه‌اندازی گروه‌های موسیقی رذیف، فجری و لیوا در این جزیره را از خود به یادگار گذاشت و در این مسیر به بسیاری از جوانان علاقمندان به موسیقی، آموزش داد.
محمودیان گفت: عیسی پس از بازگشت موفق از سفر هنری فرانسه که سرپرستی اجرای بین‌المللی مراسم آیینی زار و ، لیوازار را در پاریس بر عهده داشت، همیشه از موسیقی به عنوان زبان مشترک همه انسان‌ها یاد میکرد و معتقد بود موسیقی نقش مهمی در ارتباط مردم جهان دارد که باید از آن برای همزیستی بهتر انسان‌ها استفاده کرد.
وی با اعلام اینکه عیسی پنج فرزند به نام‌های محمد، حسن، حسین، عبدالقادر و علی دارد که همگی از فعالان موسیقی قشم هستند و موسیقی را در محضر پدر آموزش دیده‌اند، ادامه داد: دلگرمی مردم جزیره قشم به این است که بار دیگر صدای دلنشین دهل بپ زار جزیره را با هنرنمایی شاگردانش به ویژه فرزندان وی در مراسم‌های آیینی زار با گوش جان بشنوند.
دهل، نام یکی از سازهای کوبه‌ای در موسیقی است. طبلی بزرگ و دورویه که هر دو طرف آن پوستی از گاو یا گاومیش دارد. در متن‌های مختلف از دهل به عنوان “داول”، “تاول” و “داوول” یاد شده است.
شکلی از آن به همراه سرنا در مناطق روستایی نواخته می‌شود.
نوازنده، دهل را با ریسمانی که از شانه‌ها می‌گذرد به خود آویخته و با دو مضراب مختلف می‌نوازد.
دهل را از یک طرف با چوب کلفتی به نام چنگال و از یک طرف دیگر با چوب باریکتری به نام دیرک می‌نوازند، البته در نواحی جنوبی ایران مانند هرمزگان و اطراف آن دهل را با دو دست می‌نوازند.
عیسی قادری دخت در دوم اسفند ماه ۱۳۳۷ دیده به جهان گشود و از نوجوانی به موسیقی روی آورد و با نواختن دلنشین خود، دل‌های فراوانی را شاد کرد تا اینکه با کوچ خود در دوم بهمن ۱۳۹۹، عاشقان دهل این صدای میراث ناملموس جزیره را به سوگ نشاند. روحش شاد و راهش پر رهرو باد.
پایگاه خبرقشم هم به نوبه خود، فقدان این هنرمند نام آشنای موسیقی کشورمان را به دوستداران و خانواده ارجمندش تسلیت می‌گوید.
