هجدهمین جشنواره بومی – محلی نوروز دریا (صیاد) به منظور حفظ و احیای فرهنگ و سنت ساحل نشینان خلیج فارس صبح و عصر (دوشنبه) در روستای بندری سلخ جزیره قشم برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری خبرقشم، این جشنواره بومی – محلی با قدمت ۱۸ ساله با همکاری سازمان منطقه آزاد قشم با برنامه های متنوع هنری و بازی های محلی همراه بود.
جشن نوروز صیاد، جشنی ویژه صیادان جزیره قشم، جشنی ساده ولی در عین حال زیباست که با محتوایی عمیق و پیامی آشکار مبنی بر ضرورت حفظ چرخه طبیعت زیبای سرزمین آب و آفتاب هر سال در آخرین روزهای تیرماه، در بندر برگزار می شود.
در اجرا و برگزاری این آیین کهن، صیادان قشمی که در تمام ایام فصل صید، نه برای صید ماهی صرف که برای یافتن روزی حلال، تن شان را به آب های فیروزه ای و آبی خلیج فارس می زنند، در این جشن و در این روز نه ماهی صید می کنند و نه آن را می خورند، یعنی اینکه آرزو می کنند این منبع برای همیشه برای آنها یک منبع لایزال باقی بماند.
این جشن به باور جزیره نشینان قشم و اهالی سلخ نوروز است، اما نوروزی که در فصل تابستان توسط صیادان از صبح تا غروب آفتاب جشن گرفته می شود.
اهمیت دریا و حفظ طبیعت یکی از مهم ترین ویژگی های این آیین است و صیادان دریا را مظهر پاکی می شناسند و در این روز همه تن به آب می زنند و خود را پاک می کنند.
تاثیر و دوام چنین آیینی از سوی جامعه محلی، جزیره نشینان و ساحل نشینان خلیج فارس تا به امروز حفظ طبیعت و محیط زیست جزیره قشم است از این رو جزیره قشم یکی از بکرترین سرزمین ها ایران است و با محافظت و احیا این آیین می توان شرایط بهتری را برای محیط انسانی و محیط طبیعی این جزیره رقم زد.
در بعدازظهر روز “نوروز صیاد” اهالی روستای بندری سلخ، پس از دعاهای سال و پوشیدن لباس های نو به ساحل می آیند و آیین های جشن را اجرا می کنند.
ساحل صحنه اجرای این آیین هاست، ۳۰ نفر با لباس های محلی سفید و در ۲ ردیف روبروی هم می ایستند، چهار نفر نیز در بین آنها دهل می نوازند و در ۲ ردیف روبروی هم آوازی را می خوانند که نام این مجموعه موسیقی رزیف است.
رزیف خوان ها عصایی از چوب خیزران در دست می گیرند، خم می شوند و بالا می آیند و به صورت سوال و جواب داستانی از داستان های صیادی را می خوانند.
در میانه نوای رزیف، شوشی ها وارد می شوند، آنها از پشت کوه آمده اند، صدای جشن را شنیده اند، بیدار شده اند و می خواهند جشن را بهم بزنند، شوشی ها به صحنه می آیند، آنها لباس سیاه، صورتکی سفید و ریشی از لیف خرما دارند و کلاه هایی بلند از جنس شاخه های نخل به سر کرده اند، شاخه نخل در دست دارند و هر که را سر راهشان ببینند با آن شاخه ها می زنند، بچه های سلخ با اشتیاق به سمت شوشی ها می دوند و تا شوشی ها شروع به زدن می کنند، آنها فرار می کنند و این فرآیند بارها تکرار می شود.
شوشی ها سعی می کنند وارد صف رزیف خوان ها شوند، هر کدام از آنها خود را در میانه یک ردیف رزیف خوان جا می دهند، شوشی سیاه پوش در میان ردیفی از رزیف خوان های سفیدپوش قرار می گیرد.
آیین شوشی ادامه پیدا می کند و نقش های دیگری به آن اضافه می شود، ۲ نفر که خود را به هیات شتری درآورده اند و یک ساربان که صورتش را سفید کرده است، همراه شتر و ۲ کودک که خود را به صورت گاوی درآورده اند و کودکی دیگر که به شکل یک روباه درآمده است، همراه آنها وارد صحنه می شوند.
موسیقی رزیف متوقف می شود و شوشی ها دوباره شروع به کتک زدن مردم می کنند، آنها سلخی های پیر و جوان را با شاخه های نخل خود می زنند و به کسی رحم نمی کنند، سپس به دریا می روند و در دریا شنا می کنند و وقتی بر می گردند، رنگ سفید صورت آنها پاک شده است.
پس از آن دیگر کسی را کتک نمی زنند و همراه مردم شروع به شادی و پایکوبی می کنند، کم کم نمایش شوشی ها به پایان می رسد و دوباره رزیف نواخته می شود و سپس اهالی به بازی های محلی مشغول می شوند و جشن پایان می یابد.
صیادان قشم مراسم جشن نوروز صیاد را امروز (دوشنبه ۲۶ تیر ۱۴۰۲) در روستای بندری سلخ این جزیره برگزار کردند.
