ماه شعبان در بین مردم جزیره قشم شور و حال عجیبی دارد چرا که در نیمه این ماه مراسم سنتی خاصی به نام "آردگیز گردانی" که میراثی کهن و به‌جا مانده از نیاکان و پیشینیانشان است برگزار می شود؛ هر چند گذشت زمان آن را در برخی نقاط کم‌رنگ کرده ولی هنوز در نزد بسیاری از مردم قشم به ویژه روستاها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
ماه شعبان در بین مردم جزیره قشم شور و حال عجیبی دارد چرا که در نیمه این ماه مراسم سنتی خاصی به نام “آردگیز گردانی” که میراثی کهن و به‌جا مانده از نیاکان و پیشینیانشان است برگزار می شود؛ هر چند گذشت زمان آن را در برخی نقاط کم‌رنگ کرده ولی هنوز در نزد بسیاری از مردم قشم به ویژه روستاها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
روز چهاردهم ماه شعبان المعظم نشاط عجیبی محله‌ها و کوچه‌های قشم را فرا می‌گیرد؛ کودکان لباس نو به تن می کنند و با شور نشاط وصف ناپذیری لبخندزنان درب تک تک منازل را میزنند و مشتاقانه منتظر می مانند؛ صاحب خانه با روی گشاده با دستانی که پر از خوراکی های رنگارنگ و شیرینی هایی که مخصوص این روز است از آنها پذیرایی می کند.
«آردگیز گردون» یکی از رسوم قدیمی استان هرمزگان است که در بیشتر شهرهای آن از جمله جزیره قشم برگزار می شود. این مراسم در برخی شهرها مثل میناب، شب چهاردهم شعبان برگزار می شود اما در جزیره قشم، از بعدازظهر چهاردهم شروع و تا غروب آفتاب ادامه دارد.
علت نامگذاری این مراسم به «آردگیز گردون» این است که در گذشته زنان و مردان و کودکان با در دست داشتن آردگیز(الک) به در منزل اهالی محله می رفتند و با خواندن اشعاری، توشه خود را از صاحب خانه دریافت می کردند اما امروزه آردگیز جای خود را به کیسه های پلاستیکی داده است و فقط کودکان هستند که دسته دسته در کوچه ها دیده می شوند.
برخی معتقد که بزرگترها نیز باید هفت منزل بروند و آردگیز گردونی خود را دریافت کنند به همین دلیل در برخی محلات قشم، زنان همسایه با رفتن به در خانه های همدیگر از این رسم دیرینه بهره مند می شوند.
مردم قشم از زمان های بسیاری دور، اعتقاد داشتند که درروزهای ۱۳ الی ۱۵ ماه شعبان هر سال رزق و روزی تقسیم می شود و به همین دلیل به شکرانه آن مردم صدقه می دادند و به دلیل اینکه ۱۵ روز تا ماه مبارک رمضان بیشتر نمانده بود سعی می کردند به هم کمک کنند تا بتوانند مایحتاج سحری و افطاری را تهیه کنید.
امروزه خوراکی ها و شیرینی هایی که در مراسم آردگیز گردون داده می شود شامل نخود و کشمش، بیسکوییت، پفک،انواع شکلات، نان محلی و شیرینی های مخصوص می باشد که اهالی قشم از چند روز قبل آن را تهیه کرده و منتظر آمدن این روز می شوند.
با وجود توسعه دنیای مدرنیته و فضاهای مجازی و ارتباطی هنوز که هنوز است مردم قشم آئین های قدیمی خود را حفظ کرده اند بطوریکه هرسال این رسم و آئین کهن در قشم، به ویژه در محلات قدیمی آن با شور و حرارت مثال زدنی بر گزار می شود.
عبدالعلی پوراشرف
